NLP kort en duidelijk: hoe het werkt en waar u op moet letten
Verander je beleving met taal en verbeelding
Pijn beïnvloeden met NLP
In coaching en bij het omgaan met pijn wordt Neuro-Linguïstisch Programmeren (NLP) vaak gebruikt als een manier om de innerlijke beleving van pijn of stress te veranderen, door middel van taal, verbeelding en aandacht voor onbewuste denkpatronen.
Wat is NLP?
NLP: hoe mensen denken, communiceren en zich gedragen, met als doel deze patronen te veranderen of te verbeteren.
Neuro: hoe je brein informatie verwerkt via de zintuigen.
Linguïstisch: hoe taal invloed heeft op je gedachten en gedrag.
Programmeren: hoe je automatische gedragspatronen kunt veranderen of ‘herprogrammeren’.
Belangrijke technieken binnen NLP zijn:
Ankers zetten (positieve gevoelens koppelen aan een handeling of woord)
Herkaderen (problemen vanuit een ander perspectief bekijken)
Rapport opbouwen (verbinding maken door lichaamstaal en taalgebruik)
Hoewel NLP wetenschappelijk beperkt onderbouwd is, ervaren veel mensen het als een praktische en waardevolle methode om anders met pijn, stress of gedrag om te gaan. Het effect is vaak persoonlijk en moeilijk objectief meetbaar, maar subjectief wél betekenisvol.
Hoe NLP in coaching en pijnbestrijding wordt toegepast
Hernemen van controle over de pijnbeleving
NLP gaat ervan uit dat de manier waarop je over pijn denkt (je interne representatie) invloed heeft op hoe je de pijn ervaart. Een coach kan je helpen om:
De visuele voorstelling van pijn te veranderen (bijv. van een felle kleur naar iets zachts).
Pijn een andere vorm of geluid te geven in je verbeelding om de lading te verzachten.
De interne dialoog rond pijn om te buigen van “dit hou ik niet vol” naar “dit is tijdelijk en ik heb invloed”.
Gebruik van taal om de ervaring te herschrijven
NLP-coaches letten sterk op het taalgebruik van de cliënt:
Ze kunnen negatieve formuleringen (zoals “ik kan het niet aan”) herkaderen naar constructieve zinnen (“ik leer ermee omgaan”).
Ze gebruiken positieve suggesties om het onbewuste mee te nemen in het veranderproces.
Ankeren van hulpbronnen
Met NLP kun je positieve gevoelens (zoals rust of kracht) ‘ankeren’ – bijvoorbeeld door een bepaalde handbeweging, aanraking of ademhalingsoefening – zodat je die staat later kunt oproepen op momenten van pijn of stress.
Reframing (herkaderen) van overtuigingen
Veel mensen met chronische pijn hebben overtuigingen als “ik ben kapot” of “dit gaat nooit over”. NLP-coaching probeert deze overtuigingen te bevragen en om te buigen naar krachtigere alternatieven, zoals:
“Mijn lichaam geeft signalen – en ik leer daar steeds beter naar te luisteren.”
Zorg voor een rustige plek waar u ongestoord kunt zitten of liggen. Lees dit langzaam voor of neem het op als audio.
Submodaliteiten van Pijn Veranderen (NLP-oefening)
Stap 1 – Richt uw aandacht op de pijn
“Breng nu uw aandacht naar de plek in uw lichaam waar u pijn ervaart.
Voel even zonder oordeel – gewoon opmerken.
Stel uzelf rustig de volgende vragen:
-
Waar zit de pijn precies?
-
Hoe groot is het gebied?
-
Is het stekend, kloppend, drukkend, brandend, of iets anders?
-
Heeft het een kleur in uw verbeelding?
-
Heeft het een vorm?
-
Beweegt het? Draait het? Pulserend?
-
Voelt het warm, koud, scherp, zwaar?
U hoeft niets te veranderen – alleen bewust worden.”
Stap 2 – Veranderen van de submodaliteiten
“En nu… gaat u stap voor stap spelen met deze voorstelling.
Stel u eerst voor dat de kleur van de pijn verandert.
Misschien verandert rood in zacht blauw… of zwart in lichtgroen.
Kies een kleur die voor u zachter of rustiger aanvoelt.
Vervolgens: verander de vorm.
Maakt u het gebied kleiner… of ronder… of zachter van rand?
Laat nu de beweging vertragen…
Als het draait of pulseert, laat het langzamer bewegen…
of misschien helemaal stil worden.
Pas eventueel de temperatuur aan.
Maak het koeler of juist wat warmer – wat prettig voelt.
En tenslotte: schuif de voorstelling een beetje weg van uw lichaam.
Alsof u het op een tafel voor u neerlegt – buiten uzelf.
U kijkt ernaar… met afstand… en rust.”
Stap 3 – Afsluiten en integreren
“Laat deze nieuwe voorstelling even voor u bestaan.
Adem rustig in… en langzaam uit…
Voel wat dit met u doet.
Misschien is de pijn nu minder scherp, kleiner, zachter – of gewoon verder weg.
Wees mild voor uzelf, en weet dat u deze oefening op elk moment kunt herhalen.
Wanneer u zover bent, opent u rustig uw ogen.”
✅ Wat zeker vermeld moet worden:
-
Wat NLP precies is
NLP gaat over hoe we via taal, gedachten en zintuigen ons gedrag en gevoel beïnvloeden. Het legt verbanden tussen hoe je denkt (neuro), hoe je communiceert (linguïstisch), en je gedragspatronen (programmeren). -
Het doel van NLP
NLP richt zich op verandering van denkpatronen, gedrag en beleving — vooral bij stress, blokkades, communicatieproblemen of het verwerken van ervaringen (zoals pijn). -
Toepassingsgebieden
Coaching, persoonlijke ontwikkeling, communicatie, pijnverwerking, therapie, onderwijs, sport, sales, enzovoort. -
Praktische technieken
Zoals: ankers zetten, herkaderen, submodaliteiten veranderen, visueel/kinesthetisch afstemmen, en taalpatronen herkennen. -
Resultaatgericht en ervaringsgericht
NLP is sterk praktijkgericht: “Wat werkt, werkt.” Ervaring en beleving staan centraal, niet theorie of analyse.
⚠️ Wat genuanceerd moet worden:
-
Wetenschappelijke status
NLP heeft beperkte wetenschappelijke onderbouwing. Het is geen erkende psychotherapeutische methode. Echter: veel mensen ervaren het als nuttig, en coaches passen het toe binnen ethisch verantwoorde grenzen. -
Grenzen van NLP
NLP is geen vervanging voor medische of psychologische behandeling. Bij trauma, psychiatrie of chronische aandoeningen is samenwerking met professionals essentieel.
💡 Extra waardevol om te benoemen:
-
Zelfsturing en bewustwording
NLP gaat ervan uit dat mensen middelen in zich hebben om te veranderen. Het helpt bij het vergroten van keuzevrijheid in denken, voelen en handelen. -
Respect voor het model van de wereld van de ander
Een centrale NLP-gedachte: iedereen ziet de wereld op zijn eigen manier – en dat mag. Effectieve communicatie begint bij afstemming, niet bij overtuigen.